Вазорати кишоварзии Ҷумҳурии Тоҷикистон мақолаи рӯзноманигор ОҳистамоҳВафобекро таҳти унвони "Пиёз. Болоравии нарх омилҳои гуногун дорад" аз 31.01.2023,№ 26, ки дар рӯзномаи “Ҷумҳурият” нашр шудааст, мавриди омӯзиш қарор дод.

Зикр кардан ба маврид аст, ки ҳосили баланди маҳсулоти кишоварзӣ бо риояи талаботи агротехникӣ, аз ҷумла шудгори замин, нигаҳдориву омода намудани тухмиихушсифати зироатҳо, нуридиҳиву озуқадиҳӣ, нигоҳубини зироатҳо, мубориза бар зиддиҳашароти зараррасону касалиҳо, обёрӣ ва истифодаи техника ба даст меояд. Риояиин талабот хароҷоти ба худ хосро дорад. Бидуни хароҷот гирифтани ҳосили дилхоҳғайриимкон аст. Омилҳои баланд гардидани нархи маҳсулоти кишоварзӣ дар ҷаҳонба хароҷоти истеҳсолии онҳо вобастагии зич доранд. Маҳз солҳои охир бо омилҳоииқтисодӣ, буҳрони молиявӣ ва бамаротиб баланд гаштани нархи маводи сӯзишворӣ ва

нуриҳои минералӣ бевосита дар хароҷоти истеҳсолӣ ва баланд шудани арзиши аслиимаҳсулоти кишоварзӣ бетаъсир намонд.

Бояд тазаккур дод, ки ҳамасола аз ҷониби Ҳукумати ҷумҳурӣ, бо назардошти талаботи истеъмолии аҳолӣ, имкониятҳои содироти маҳсулоти кишоварзӣ, дурнамои сохторикишти зироатҳои кишоварзӣ тасдиқ карда мешавад. Тибқи дурнамо, барои соли 2023дар хоҷагиҳои ҷамоавӣ ва деҳқонӣ барои кишти пиёз 17156 гектар замин пешбинӣ шудааст, ки аз он 11261 гектараш пиёзи барвақтӣ мебошад.

Соли ҷорӣ хоҷагиҳои ҷамоавӣ ва деҳқонӣ дар майдони 16665 гектар кишти пиёз гузарондаанд, ки нисбат ба соли гузашта 2441 гектар зиёд мебошад.

Дар 9 моҳи соли ҷорӣ дар ҷумҳурӣ 766,5 ҳазор тонна пиёз ҷамъоварӣ шуд, ки нисбатба ҳамин давраи соли гузашта 135,8 ҳазор тонна зиёд буда, ҳосилнокӣ аз ҳар гектар355,3 сентнерро ташкил дод.

Болоравию поёнравии нархи маҳсулоти кишоварзӣ хусусияти мавсимӣ дошта,ҳамасола чунин ҳолат дар бозори истеъмолии тамоми кишварҳои олам ба назар мерасад.

Бояд зикр намуд, ки аз ҷониби мутахассисони вазорат ҳар ҳафта таҳлили нархимаҳсулоти кишоварзӣ дар бозорҳои истеъмолӣ гузаронда мешавад. Ҳоло бошад, нархифурӯши 1 кг пиёз дар бозорҳои истеъмолӣ аз 2,2 то 3,5 сомониро ташкил медиҳад.

Таваҷҷуҳи асосии мутахассисони Вазорат ва хоҷагиҳои кишоварзии ҷумҳурӣ ҷиҳатииҷрои дастуру супоришҳои Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон оид ба истифодаи самаранокуоқилонаи замин, баланд бардоштани ҳосилнокии зироатҳои кишоварзӣ, афзун намудани ҳаҷми истеҳсоли маҳсулоти рақобатпазири ватанӣ, таъмини фаровонии бозориистеъмолӣ ва мусоидат намудан дар таъмини амнияти озуқаворӣ нигаронда шудааст.

Имрӯзҳо ҷамъоварии ҳосили зироатҳо, аз ҷумла аз ҳисоби кишти такрорӣ, идома дошта, бо мақсади қонеъ намудани талаботи сокинон ва бозори истеъмолӣ бо маҳсулотитару тоза ва захира кардани маҳсулоти кишоварзӣ дар сардхонаю анборхонаҳо вобаста ба иқтидорҳои мавҷуда ҷараён дорад. Барои муътадил нигоҳ доштани нарх, фаровонии маҳсулоти ниёзи аввал ва мусоидат намудан ба сокинон дар самти захиракунии маҳсулоти озуқаворӣ Вазорати кишоварзӣ дар ҳамбастагӣ бо мақомоти иҷроияиҳокимияти давлатии вилоятҳо ва шаҳру ноҳияҳо ярмаркаҳои фурӯши маҳсулотикишоварзӣ доир мекунад, ки дар он маҳсулот то 30 фоиз арзон аз нархи бозор пешкаши аҳолӣ мегардад. Ин иқдом то охири сол идома меёбад.

Вазорат бо дастгирии ҳамаҷонибаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз тамомиимкониятҳо ҷиҳати таъмини амнияти озуқаворӣ ва фаровонии бозорҳои кишвар бомаҳсулоти ниёзи аввал самаранок истифода мебарад.

Ҷаббор НОСИРЗОДА, муовини якуми вазири кишоварзӣ

Санаи нашр: 05.12.2023 №: 238-239 Рӯзномаи Ҷумҳурият